De jaren '60 kenmerkten zich vooral in West-Europa en de V.S. ondermeer met de strijd voor de verkrijging van goede sociale voorzieningen. Met name de verbetering van het pensioen nam daarbij een belangrijke plaats in. Uiteindelijk slaagden regeringen in overleg met vakbonden en werkgevers er in dusdanig goede voorzieningen te treffen dat werknemers na hun pensionering nauwelijks achteruit gingen in inkomen.
De premies van werknemers en werkgevers brachten zoveel op dat ze voor regeringen een belangrijke bron werden voor leningen om beleidsvoornemens ten uitvoering te brengen. Anderzijds werden ze voor grote bedrijven in minder voorspoedige economische tijden een dusdanige zware verplichting, dat hun winstgevendheid volledig teniet werd gedaan.
Ook in Aruba werd door opeenvolgende regeringen dankbaar gebruik gemaakt van de honderden miljoenen die de pensioenfondsen bijeen gespaard hadden. Bovendien werd in verkiezingstijd ten behoeve van stemmenwinst zwaar misbruik gemaakt van de wens van velen om (vervroegd) met pensioen te gaan. Uiteindelijk moest dit 'beleid' eens mis gaan.
In 2010 werd -terecht- besloten dat voor het pensioenfonds van de ambtenaren (APFA) de pensioenleeftijd van 55 werd opgeschroefd naar 60. Daarmee werd een begin gemaakt met de sanering van het fonds waarvan de dekkingsgraad inmiddels was gedaald tot onder de 70%!
Nadat de situatie in Curacao in die tijd dusdanig uit de hand was gelopen dat de regering de pensioenleeftijd voor het AOV-fonds van de ene op de andere dag moest verhogen van 60 naar 65 jaar, volgde ook Aruba. 'Randmaatregelen' (zoals individualisering en flexpensioen) brachten echter te weinig op om het AOV fonds uit de gevarenzone te halen. Daarom werd eind 2013 het besluit genomen ook hier de leeftijd -geleidelijk- te verhogen tot 65 jaar.
Deze noodmaatregelen op het laatste moment waren niet noodzakelijk indien overheden 'normaal' beleid hadden gevoerd zonder in te spelen op de emoties van hun kiezers. Met geleidelijke aanpassingen was het dan probleemloos mogelijk geweest om goede reserves op te bouwen en de fondsen door de jaren heen mee te laten groeien met de veranderende omstandigheden.
Om te voorkomen dat overheden in de toekomst wederom misbruik maken van de fondsen is het noodzakelijk een beeld te hebben van hoe zij daar in het verleden mee zijn omgegaan. Daarnaast volgen voorbeelden van situaties in onder meer de V.S. Daarmee hoop ik duidelijk te maken dat iedereen de situatie van zijn pensioen voortdurend kritisch moet volgen en niet blindelings af moet gaan op wat de fondsen zelf en overheden hierover te vertellen hebben. Uiteindelijk zit je zelf op de blaren als het om wat voor reden dan ook een keer mis gaat!