leven in harmonie

De mooiste muziek komt vaak tot stand door het samenspel van totaal verschillende instrumenten die elk een andere klank voortbrengen. Die samenwerking, het samengaan van die klanken om één uiteindelijk muziekstuk te spelen, wekt de indruk van harmonie. De klanken passen bij elkaar en versterken elkaar. Het samenspel is meer dan de som van de delen.

Harmonie kan zich op elk gebied voordoen. Wij zijn gezond, leven in harmonie met ons zelf, indien wij luisteren naar ons lichaam en onze geest en die verzorgen volgens de behoeften die zij hebben. Wij leven in harmonie met onze kinderen, ouders en medemens indien wij begrijpen welke ontwikkelingsfasen zij doormaken, wat zij daarbij nodig hebben en hoe wij daaraan kunnen bijdragen. Wij leven in harmonie met de gemeenschap waar wij deel van uitmaken indien de overheid werkt volgens de principes van goed bestuur en burgers op basis van hun eigen verantwoordelijkheidsgevoel een bijdrage leveren aan de verbetering van hun gemeenschap. Wij leven in harmonie met de natuur indien we begrijpen hoe die functioneert en hoe wij kunnen bijdragen om haar gezond te houden. Daarmee houden wij ook onszelf gezond.

Maar op veel gebieden lijkt het wel of wij vervreemd zijn van de ‘goede gang van zaken’. De gezondheid van velen laat steeds meer te wensen over. Generatieconflicten en conflicten tussen mensen onderling, tussen groepen mensen in een land en tussen landen zijn aan de orde van de dag. Goed bestuur is in de meeste landen geen vanzelfsprekendheid evenmin als het nemen van eigen verantwoordelijkheid door burgers voor de gemeenschap. Ons ongebreidelde consumentengedrag leidt tot een steeds grotere kloof tussen arm en rijk en tot een enorme vervuiling en schrikbarende opwarming van de aarde. Daarmee brengen wij zelf het voortbestaan van de aarde en daarmee van onszelf in gevaar. Wij zijn zodoende bezig met zelfdestructie. Voor ons mensen, die ‘gezegend’ zijn met het meeste verstand van alle levende wezens op aarde, is dit een volledig irrationele ontwikkeling.

Willen wij overleven dan moet heel veel heel anders. Dat kan alleen als wij allemaal begrijpen hoe wijzelf, de mensen, de gemeenschap en de natuur om ons heen het beste functioneren, alleen en in onderlinge samenhang. Maar het moet ook duidelijk zijn waarin wij falen, welke gevolgen dat falen heeft en welke stappen wij moeten nemen voor verbetering. Dat is een taak voor iedereen. Want iedereen lijdt schade als het niet goed gaat, maar ook iedereen heeft er voordeel van als het wel goed gaat en wij in harmonie met onszelf en met iedereen en alles om ons heen leven.